Luân lý giáo khoa thư - Lớp Sơ đẳng/II/19
4. — Triều-đình.
Cao-mên là một xứ trong cõi Đông-pháp và thuộc quyền nước Pháp bảo-hộ, có vua, có quan lo việc nước. Có quan Khâm-sứ và các quan cai-trị thay mặt chính-phủ Đại-pháp kiểm-soát mọi việc. Có một hội-đồng các quan thượng-thư: 1° bộ Lại kiêm bộ Lễ, 2° bộ Cung-điện, 3° bộ Hình, 4° bộ Binh kiêm bộ Học, 5° bộ Thủy-quân kiêm bộ Canh-nông, do quan Khâm-sứ chủ-tọa. Các quan thượng-thư lại có năm quan dự-khuyết và một quan giữ giấy-má.
Chức-vụ của các quan thượng-thư là để kiểm-soát việc thi-hành các luật-lệ và trù-tính việc sửa đổi luật-lệ cho hợp thời. Và khi trong việc chính trị có sẩy ra điều gì lôi-thôi, thì hội-đồng thượng-thư có quyền xử đoán.
Một quan đại-thần thuộc bộ Cung-điện sung chức nội-phủ quản-lãnh việc tài-chính nhà vua. Lại có một quan người pháp gọi[1] là tài-chính kiểm-sát giúp việc nội-phủ.
Toát yếu. — Ở Cao-mên có vua có quan trị nước và có quan Khâm-sứ với các quan cai-trị kiểm-soát. Có một hội-đồng năm quan thượng-thư, do quan Khâm-sứ chủ-tọa giúp việc trị nước. Hội-đồng này coi việc thi-hành các luật-lệ, sửa đổi luật-lệ cho hợp thời và xử đoán các điều lôi-thôi sẩy ra trong việc chính-trị.
Câu hỏi. — Vua Cao-mên trị nước thế nào? — Ai chủ-tọa hội-đồng thượng-thư Cao-mên? — Chức-vụ của hội-đồng ấy thế nào? — Ai trông nom việc tài-chính của nhà vua?
- ▲ kêu