Sử ký Tư Mã Thiên/XVIII-2

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Sử ký của Tư Mã Thiên, do Nhượng Tống dịch
Lời bình của Lâm Tây Trọng

Lời bình của Lâm Tây Trọng

Tử-Phòng (tức Trương-Lương, được phong là Lưu-Hầu) giúp nhà Hán, cùng với Tiêu-Hà, Hàn-Tín, được Cao-Tổ khen là « Tam Kiệt »! Thế nhưng Hà thì vận lương, Tín thì đánh trận, công súc rõ ràng dễ trông thấy. Riêng Tử-Phòng bầy mưu lập kế, quan-hệ đến việc còn mất của nước nhà, cái cơ xuất quỷ, nhập thần, không thể lường được! Trong tán nhắc đến chuyện ông Đá-Vàng cho sách, thong-thả nói tiếp, rồi cho là bởi trời. Tỏ ra rằng Tử-Phòng bầy mưu kế, quyết thành công, đều là những chuyện người ta không theo kịp! Quỷ-thần là công-dụng của Trời Đất. Vậy thì việc cho sách, không thể vì có thật mà cho là yêu-quái, lẽ đã rõ lắm. Cuối cùng lấy chuyện diện mạo không xứng với người, bình phẩm một cách chập-chờn bất-định. Cũng như Phu-tử đem rồng mà ví với Lão-Tử. Ý nói: Nếu cho chuyện ông già cho sách là quái lạ, thì chính mình Tử-Phòng cũng đã quái lạ rồi. Mà dù cho Tử-Phòng là quỷ-thần nữa, âu cũng là được! Thoạt đọc tưởng là những lời hàm-hồ. Nghĩ kỹ mới thấy là ngợi khen không ngớt miệng! Trừ Tử-Phòng, ai là kẻ xứng đáng lời tán ấy?