Bước tới nội dung

Trang:Buc thu ngo cung quan Tong truong thuoc dia.pdf/25

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
quan tổng trưởng thuộc địa
23
 

phiếu, thì phỏng ai có dởm có khờ như thế không? Mà gián hoặc có người nào nhiệt tâm công danh quá, chịu dùng đến cái thủ đoạn ô trọc ấy để mong chiếm lấy một chân ăn nói trong trường chính-trị, thì lúc xuất thân đã phải mất của mất công, không lẽ cơm nhà việc người, cam tâm bỏ tiền túi hàng ngàn hàng vạn ra mà không cần chút đền bù sau này về việc dân việc nước, bấy giờ mới đánh hơi thấy có cái mồi nào nó dử, cái dử bằng tước lộc, cái dử bằng kim tiền, nghĩ lại cái cơn mình chạy xuôi chạy ngược, mất trăm mất nghìn, thôi cũng tối mắt đen lòng, chẳng lọi dân ích nước thì đừng, miễn được cái món hời, năm kiếm giăm ba vạn, ăn tiêu phung phá với đời chơi là cắm cổ gật, giơ tay uày, hùa làm những chuyện mọt dân hại nước; cho nên người khá ít ai dự vào các hội-đồng dân cử. Có người nào dự thì kết cục cũng chẳng làm gì ích được nước, lợi được dân.

Còn một hạng chen vai thích cánh nhau trong các chỗ nghị-trường hoặc là những kẻ hứng của cầu danh, hoặc là những kẻ đầu cơ mưu lợi, háo hức muốn cái hàn-lâm, bắc-đẩu, chi mà chẳng vất bạc vạn ra mua, ngấp nghé chực cái lô rượu, đồn điền, chi mà chẳng lót từng người xin lấy, mua được cái ghế hội đồng. xin được cái bài ông nghị, rồ là chỉ có một cái mục đích chăm chăm chúi chúi hót sao cho đuợc lòng Chính-phủ, láu sao cho bịt mắt nhân dân, dối trên lừa dưới để mưu thỏa cái dục vọng cầu lợi cầu danh, chứ còn nghĩ gì tới quốc-kế dân sinh, lo gì tới dân tình lại tệ. Và cái hạng người đã đâm đầu vào hư danh tiểu lợi thì trí thức có gì, tài học có gì, chẳng qua giỏi được cái khéo nói dối ăn gian, khôn được cái lối toàn danh su mị, biết gì việc chính-trị mà hợp tác với Chính phủ, làm tai mắt sáng suốt, tay chân đắc lực cho Chính phủ có thể chắc cạy vào họ mà dựng nên cái cơ đồ trường trị cửu an.

Chính phủ không hợp tác được với quan quyền, các cơ quan dân cử cũng không hợp-tác được với Chính-phủ, nay Chính phủ bảo hộ muốn thực hành cải cách cho xứ này được chuyển loạn làm trị, chuyển nguy làm an, thì xin phải thu nhặt những nguời có học-thức, có tài trí, có danh-vọng khắp trong xứ, không luận là người trong các cơ quan dân cử, người trong quan giới, người trong các nghiệp công thương, người trong các miền thôn-giã, gây cho trong xứ có một cái dân đảng chân-chính toàn là người có tài học,