Trang:Doi cach mang Phan Boi Chau.pdf/16

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 12 —

dựng lên một cây cờ độc-lập. Tới đây tôi không thể nào nín mà không làm được nữa.

Tôi sinh-trưởng trong làng xóm dã-man, thuở giờ chỉ quen lặn lội trong rừng từ-chương khoa-cử, nói đến tài-học như người Âu-châu, thật không có mảy may nào. Song tôi có bẩm-chất cang cường, biết nghĩa liêm-sỉ, không chịu theo đuôi làm tớ người ta. Vừa gặp trong nước hồi nay cựu đảng đã im hơi bặt dấu, tân đảng thì chưa nẩy nhánh đâm chồi; tôi kết giao họp đảng bao nhiêu lâu, thành ra ở trong xã-hội hơi có tiếng tăm hơn trước, thiết nghĩ lúc này chính mình không tự ra tay làm việc, liệu còn chờ ai. Kết quả tôi được như ngày nay, thiệt bởi một tấc lòng suy-nghĩ đó làm nguyên-nhân vậy.

Tuy thế, tôi dại dột thì thôi. Nghĩ xem thế lực người Pháp lớn lao thế kia, tài sức tôi nhỏ nhoi thế nầy, tôi ỷ vào quốc dân mà quốc dân ỡ vào trình-độ còn thấp thỏi ra sao, tôi dựa vào thời thế mà thời thế nhằm lúc khó khăn ra sao, không nói cũng rõ. Vậy mà tôi chẳng dòm trước ngó sau, chỉ cậy mình có bầu máu nóng trơ trơ, toan ra tay làm việc vá trời lấp biễn, chẳng phải là tôi điên khùng lắm sao? Dầu sao mặc lòng, tôi cứ việc hăng hái đi tới, không dòm ngó trước sau gì hết. Trong trời đất có ai ngu dại hơn tôi nữa không?