Thế thì cái người khóc ấy chính là Mộng-Hà chứ không còn phải nghi ngờ gì. Mộng-Hà từ sau khi chôn hoa, lấy nước mắt mà tưới lên nấm đất này đã không biết là mấy nghìn muôn hộc. Nhưng còn có một người với Mộng-Hà đồng tình, cùng Mộng-Hà góp lệ, người ấy tức là ảnh của hoa. Hồn của hoa, Mộng-Hà chôn cho. Ảnh của hoa nhân cảm sự chôn hoa ấy mà phải khóc, khóc hồn của hoa. lại khóc mình là ảnh của hoa. Ảnh của hoa tức cũng cùng một số với hoa, hồn hoa không bao giờ tỉnh ra, thì ảnh hoa mong gì còn được mãi. Chỉ trong chốc lát mà ảnh hoa hồn hoa, không còn biện nhận, người du hoa du? cũng xuống mồ này. Người khôn hoa kia vì mối thương tâm mà gửi tình ở hoa, tiếc hoa ấy mà khôn kho, không ngờ; từ đó mà cùng hoa thành một mối quan-hệ không sao rứt được. Mồ hương một nấm, hạt nghiệt chót gieo, trước thì khóc hoa một mình, kế thì cùng người cùng khóc, nay thì lại khóc cái người cùng mình vẫn khóc hoa ấy khi xưa. Hồn hoa đi rồi, ảnh hoa mất rồi, khóc hoa để khóc người, lại khóc người để khóc hoa. Hai tầng thương khóc, trồng lại một tầng, đến bấy giờ mà nước mắt của Mộng-Hà phỏng còn lại được bao nữa du! Than ôi! Hoa khá lại mà tươi mà người khôn lại sống, lệ có lúc hết mà hận bao giờ cùng; mà một bộ « Ngọc-Lê Hồn » lấy một trận khóc mở đầu, cũng lại lấy một trận khóc kết cuộc vậy.
CHƯƠNG THỨ HAI MƯƠI CHÍN
Nhật-ký
Ngòi bút tôi muốn dừng ở đây, nhưng vì kết-quả chưa rõ, e không khỏi để cho duyệt-giả phàn-nàn. Vì vậy phải dầm ngòi mực thừa chép nối như sau. Hận rằng bút-lực yếu ớt, không thể được như con rồng thần múa lộn.
Tôi cùng Mộng-Hà vốn không có quen biết gì cả, việc này là nhờ được một người bạn truyền thuật cho nghe. Người ấy cùng Mộng-Hà có tình bạn hữu, không cần phải nói nữa rồi, và có thể quyết là một người đối với cuốn truyện này rất có quan-hệ. Bởi vì lịch-sử của Mộng-Hà không mấy người biết, vậy mà người ấy lại biết hết cả những điều bí-ẩn để kể với tôi thì có thể đoán
