Trang này cần phải được hiệu đính.
— 57 —
- Nhứt nhơn địch vạn.
Một người chống muôn người. Thế chẳng chống nổi, thì là quả bất địch chúng; bằng chống nổi thì là sự phi thường. - Nhứt nhựt bất kiến, như tam ngoạt hề.
Một ngày chẳng thấy, ba tháng dường nào ! gặp nhịp không nên bỏ ; ấy là cơ hội khả thất. - Nhứt nhựt bất niệm thiện, chư ác giai tự khởi.
Một ngày chẳng tưởng sự lành, các sự dữ đều tự nhiên dấy. Con người mắc khí bẩm sở câu, vật dục sở tế, nếu chẳng giữ căn bổn làm lành, thì hóa ra xấu xa, vô sở bất chí. Có câu rằng : tùng thiện như đăng, tùng ác như băng, nghĩa là cứ việc làm lành thì là đi lên, cứ việc làm dữ thì chẳng khác chi là sập xuống. - Nhứt nhựt tại tù, thiên thu tại ngoại.
Một ngày ở tù, ngàn thu ở ngoài ; ấy là nói về sự ở tù khốn khổ, độ một ngày dài dặc cũng bằng ngàn năm. - Nhứt nhựt vi sư.
Một ngày là thầy, Hễ có chịu người dạy dỗ, thì phải biết ơn cùng tôn kính người, chẳng luận là dạy lâu mau ; cho nên một ngày cũng là đạo thầy trò. - Nhứt pháp lập nhứt tệ sanh.
Hễ có định pháp gì mới, thì sao cũng có đều tinh tệ ; chỉ nói về tơ lại cùng chức việc làng hay bày đều thêm thắt mà ăn chẹt gánh. Ấy là nghĩa câu lịnh ít lạc nhiều. - Nhứt sớm nhì muộn.
Trong sự vãng lai ơn nghĩa cùng nhau, miễn là cho có, chẳng câu sớm muộn. - Nhứt tinh chi hỏa năng thiêu vạn khoảnh chi tân, bán cú phi ngôn ngộ tổ bình sanh chi đức.
Lữa một đóm hay cháy củi muôn khóm, lời quấy nữa câu, hay tổn đức bình sanh. Một tiếng nói mà làm nên, một tiếng nói mà làm hư cùng thất đức. - Nịch ái bất minh, tham đắc vô yểm.
Thương quá thì không tỏ, tham lam quá hoa ra không nhàm, như câng con thì không thấy đều lỗi con. v. v. - Niên nguyệt tuy đa, bất quá nhứt bổn nhứt tức.
Năm tháng dầu nhiều, chẳng qua một vốn một lời. Phép cho vay không đặng ăn lời quá vốn. - Ninh thọ tử bất ninh thọ nhục.
Thà chịu chết chẳng thà chịu nhục. - Ninh vi sơn thượng hổ, bất tác phủ trung ngư.
Thà làm cọp trên núi, chẳng làm con cá trong trả. Thà làm anh hùng một cõi, chẳng thà chịu phép người ta.