- 37- giàu. Bởi vậy cho nên ông Đồ-khắc-Thới không ưa, tuy là anh em ruột thịt mặc dầu, nhưng mả hai người coi nhau như mặt trăng với mặt trời, năm chi cuối chẳng ai tới lui ai hết thảy. Nay vì thế bức, nên Đồ-khắc-Xương túng phải tùng quyền. Khi chàng thấy mẹ đã an lòng, liền mở tủ lấy giấy tờ và bằng khoán đem theo; lại kêu một đứa nhỏ ở trong nhà tên là thằng Hành đi theo cho có bạn. Khi lên đến nơi, hai thầy trò vừa bước vào nhà, người cố cũng chào hỏi gọi là cho qua buổi, một chặp lâu mà Đồ-khắc-Xương chẳng thấy có mình hỏi thăm tới cha mẹ mình thì chàng đã có ý buồn; nhưng mà, cực chẳng đã nên phải dẫn lòng, ngồi cà và một hồi rồi mới bày chuyện mình mới được dày thép nói rằng cha mình đau ở ngoài Bắc, nay muốn đi thăm mà ngặt. ........ » Mới nói tới đó thi người giượng rể là Tám-Chĩnh ở trong buồng mang giày hàm-ếch lẹp xẹp bước ra mà nói chận họng rằng: « Thiệt Anh hai ảnh kỳ quả, ở trong này gần gũi vợ con và em út lại không chịu ở, đề vượt vòng mà đi ra ngoài Bắc làm gì. Nay lại đau ốm như vầy, mới liệu làm sao ? Lại rủi lúc này thiệt tạo cũng túng điến, ấy cũng tại cô ba mầy nó ham cho tiền lúa, có bao nhiêu cũng tuông ra hết mà cho vay; rủi năm nay thiên hạ lại thất mùa, làm cho tạo với có mầy cũng phải chịu nghèo với họ.» Đồ-khắc-Xương biết ý bèn nói thiệt ra rằng: “Nay cha cháu đã đau mà lại ở xa xuôi nơi đất Bắc, mẹ con cháu ở nhà không lẽ để ngồi mà điềm nhiên tọa thị cho đành; bởi vậy cho nên mẹ cháu mới sai cháu lên đây mà thừa cùng có giượng, xin có giượng làm ơn mà cho mẹ con cháu có đở cái nhà và miếng vườn chừng bốn trăm đồng, dặng cháu dùng làm lộ phí ra Bắckỳ mà thăm cha châu, hạn trong một năm thì cháu sẽ đam đủ lời vốn mà chuộc về, xin giượng cùng cỏ rộng lòng giảm giúp.) Nguyên lúc vợ chồng Tám-Chỉnh vừa mới nghe Đỗ khắc Xương nói chuyện cha chàng đau nặng, thì sợ chàng đến quơ tạm vậy thôi, nên đã kiếm chuyện than nghèo, rên trời rên đất; lại ra mời lạt lẽo bản lảng bo-lơ. Đến khi nghe chàng nói tới việc cầm đất có nhà là một miếng mồi thơm của vợ chồng mơ ước từ bấy lâu nay. Liền đồi buồn làm vui mà nói rằng: « Thiệt giượng lúc này cũng túng quá đi cháu à! Nhưng mà, không mấy khi chị hai và cháu có việc cần
