Trang:Van de phu nu.pdf/15

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.




vấn-đề phụ-nữ

kỹ, thời tòng là theo, tòng là phục-tòng, tòng là tùy-tòng. Trót một đời con-gái, khi ở trong nhà thời phải cắm đầu mà theo cha mẹ, khi đã có chồng thời phải co cổ mà theo chồng, tới khi chồng chết phải bưng tai gài mắt theo con, thế thời suốt một đời người từ khi lọt lòng cho đến khi chết chôn, chỉ có một cái « theo », không khác gì con trâu cày cứ theo chủ ruộng, không khác gì con chó săn cứ theo chủ nuôi! Thế thiệt trái đạo, vô lý quá chừng, mà quái-gở cho những món hủ-lậu, những món gian-tà, họ lại tô-vẽ ra những câu sách vở làm-thàm, họ muốn cho con-gái đàn-bà trót một đời ở trong vòng áp-chế! Kỳ-thiệt, chân-chính thánh-hiền có bảo dạy như thế đâu? Chữ « tam cương » không bao giờ ông Khổng-Tử nói ra; ngài chỉ nói rằng: « Phu phu, phụ phụ », nghĩa là: vợ với chồng nghĩa-vụ in như nhau, chồng có nghĩa-vụ làm chồng, vợ có nghĩa-vụ làm vợ, Ngài lại có câu nói rằng: « Phu bất phu, phụ bất phụ », nghĩa là chồng không làm nên chồng, thì vợ cũng không làm nên vợ. Ngài lại có câu nói rằng: « Thê giả tề dã », thê nghĩa là vợ, tề nghĩa là tày, vợ vốn cân-tày với chồng. Lại có câu nói rằng « Phu thê tương kính như tân », nghĩa là hai vợ chồng kính-trọng nhau như hai người khách. Than ôi! những câu nói tự miệng người trai phun ra mà không binh riêng về phe trai! Chỉ có bấy nhiêu lời mà thôi, nên nỗi quyền trai càng ngày càng nặng, mà gái thời không một tý gì quyền. Đạo người đến thế đã cực-điểm bất-bình! Các nhà triết-học ở Âu-Châu, Mỹ-Châu đau-đớn cái nỗi bất-bình nầy, mà hai chữ nữ-quyền mới gần vài trăm năm nay, kêu-rêu hò-thét, cũng chỉ cốt cho những người đàn-bà được khôi-phục cái quyền làm người của họ lại mà thôi. Khôi-phục quyền người thời như thế nào?

Việc gì đáng nghe, tai con trai nghe được thời tai con gái cũng có quyền nghe; việc gì đáng thấy, mắt con trai thấy được thời mắt con gái cũng có quyền thấy; việc gì đáng chống-cự, tay chưn con trai chống-cự được thì tay chưn con gái cũng có quyền chống-cự: việc gì đáng nói phô, miệng con trai nói phô được thì miệng con gái cũng có quyền nói phô; việc gì





9