phương thuốc, quân kỳ ở trong nhà binh; cái kế-hoạch vận-động ở trong vấn-đề phụ-nữ, hai chủ-nghĩa đó, thiệt không thiếu được.
c) Nay lại bàn đến chủ-nghĩa thứ ba, tức là « Gia-đình giải-phóng chủ-nghĩa »
Theo lý-luận của nhà triết-học, với tính-chất sinh-hoạt của loài người, thời gia-đình là chật-hẹp hơn gia-tộc, gia-tộc lại chật-hẹp hơn quốc-gia, quốc-gia lại chật hẹp hơn xã-hội. Nhưng cái đạo-lý đó, hiện nay chưa có thể nói được với chị em. Nhưng tôi cũng chỉ cứ tình-hình hiện-tại của chị em, thời cái giây chuyên-chế, cái ngục giã-man như gia-đình ta ngày nay, thiệt không gì khổ hơn nữa.
Tục-ngữ có câu rằng: « Nuôi lợn lấy mỡ, nuôi con đỡ chân tay »; lại có câu: « Nhà giàu thương chó, nhà khó thương con. » Thế thời gia-đình xem con không khác gì lợn và chó. Tục-ngữ lại có câu rằng: « Gái có chồng như gông mang cổ ». Thế thời gia-đình xem vợ không khác gì đứa tù! Cái xiềng-khóa ở gia-đình, nếu một ngày giải-phóng không xong, thì những chủ-nghĩa đã bàn trên kia, chỉ là nói suông, mà không có thể thực-hành được. Vườn tự-do có bao giờ cho chúng ta nhẩy-nhót, đài bình-đẳng có bao giờ cho chúng ta chơi-bời; muốn độc-thân mà không ai cho mình độc-thân; muốn cộng-đồng mà không ai cho mình cộng-đồng. Những chủ-nghĩa bàn trên kia, tất trước phải giải-quyết vấn-đề gia-đình mới có thể đạt được mục-đích, vậy nên chúng ta phải yêu-cầu cho gia-đình giải-phóng. Nhưng cái cách giải-phóng đó, cầu cha mẹ giải-phóng cho mình có được không?—Không được hẳn! Hay là cầu chồng, con giải-phóng cho mình có được không? — Không được hẳn! Thế thì, chỉ duy chị em mình tự tìm lấy cách giải phóng mà thôi.
1) Giải-phóng về quyền kết-hôn. — Kết-hôn nếu không thuận lòng con, thì cha mẹ không nên có quyền áp-bức, bởi vì người chồng đó là người chung-thân ở với mình, tất-nhiên phải do mình kén-chọn. Những việc cha mẹ đem con làm mồi nịnh-hót, đem con làm mồi phát-tài,
