Bước tới nội dung

Trang:Vuong Duong Minh.pdf/372

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

đến. Trong hai câu đó, chữ « cách » đều có nghĩa là « đi đến ».

Vịn theo cái nghĩa này, Tống-nho cắt nghĩa chữ « cách vật » là đi đến chỗ vật.

格 字 之 義 有 以 至 字 訓 者 如,, 格 于 文 祖,, 有 苗 來 格,, 是 以 至 訓 者 也

(Thơ trả lời Cố Đông Kiều Truyền Tập Lục, trung) Châu Hy gọi rằng « cách vật » là đi đến ngay chỗ vật mà xét cho cùng cái lý của nó. Bất kỳ sự sự vật vật nào cũng đi cho đến mà xét, mà cầu cái định lý.

朱 子 所 謂 格 物 云 者 在 卽 物 而 窮 其 理 也 卽 物 窮 理 是 就 事 事 物 物 上 求 其 所 謂 定 理 者 也,

(Thơ trả lời Cố Đông Kiều. Truyền Tập Lục, trung). Xem lời Châu Hy trong Đại Học chương cú của người).

Mọi người đều nói: « Cách vật phải làm theo Châu Hy ». Nhưng ai đã từng làm theo? Vương Dương Minh thời đã từng có làm theo như thế. Năm 21 tuổi

373