Bước tới nội dung

Trang:Vuong Duong Minh.pdf/373

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

mới đỗ cử nhân, tiên sinh muốn làm thánh hiền. Và cho rằng muốn làm được thánh hiền chỉ cần phải « cách » những vật trong thiên hạ. Nhân đó mà với Tiền Hữu Đồng 錢 有 同 cùng nhau thử « cách » vật lý của đám trúc trước sân. Họ Tiền hôm sớm tìm thế cùng « cách » đạo lý của cây trúc. Song le, lấy hết tâm tư, đến ba ngày không tìm được gì cả, mà thấy tinh thần lao khổ đến sinh bệnh. Tiên sinh cho là họ Tiền không đủ tinh lực. Bèn đích thân cùng « cách » vật lý thử xem. Nhưng mãi cũng không thấy gì được Đến bảy ngày, chẳng hơn gì họ Tiền. tiên sinh lại cũng lao tứ mà thành bệnh, đành than rằng thánh hiền phải có phận mới làm được.

Về sau tiên-sinh đọc thấy Trình Minh Đạo có câu: « Ta viết chữ rất kính cẩn, không phải cầu cho chữ tốt, mà chỉ vì có thế mới là học. Đã không cầu chữ tốt, sao lại còn tập viết làm gì? Phải biết rằng cổ nhân tùy thời, tùy sự, chỉ học tại nơi con tâm. Cái tâm ấy mà tinh

374