Tuyết hồng lệ sử/Tựa của người dịch
TỰA CỦA NGƯỜI DỊCH
Rượu ngon gần gái bệnh Tín-Lăng là bệnh anh-hùng, hoa rụng tiếc xuân, sầu Đỗ-Mục là sầu phong-nhã Đời bạc-mệnh hại lây người tri-kỷ, Mộng-Hà sao khéo vô duyên? Truyện ái-tình thưởng chén rượu đa sầu, Mai-Nhạc thật là sinh sự! Trời xanh nọ hay ghen người biết chữ, bụi hồng kia là cõi đau lòng, bao nhiêu sắct-ướng cũng bằng không, cho dù sống chết cũng là ảo; muôn kiếp xưa nay vẫn thế, trăm năm duyên nợ là thường, ta bảo ai ơi! Ai đừng cười nhé, xuân nọ dệt sầu chi-chít, giọng buồn kia đừng vịnh làm gì, trời còn say rượu lê-mê, thơ sầu nọ ai nghe mà đọc, trăng không biết nói, hỏi trăng trăng có trả lời đâu, hoa chửa mọc tai, khóc hoa hoa cũng không nghe tiếng. Vậy nên cho chôn thì trước hết hãy chôn người luân-lạc, hơi đâu chôn cánh hoa tàn; có thương thì trước hết hãy thương kẻ râu-mày, rồi sẽ thương người son-phấn; sao đến nỗi kim luồn chỉ lọt, sắn quấn bìm leo, thơ đi thơ lại lan-man, hoa nọ cây này chấp-chểnh. Mấy dạo đêm khuya họp mặt, Lê nương khôn mượn tiếng tình-oan; một dòng lá thắm dắt duyên, Quân Thiến vì ai nên bạc-phận; thất-tiết thương đời góa bụa, cũng liều mình thôi có tiếc gì, tự-do là gái đào-thơ, đã trái ý chẳng thà đành chết, tờ-mờ bóng ngồi nhìn hoa rụng, bâng-khuâng xuân ai gọi hồn về, bể ái kia vùi ba kẻ oan-gia, Lệ-sử nọ thấm mấy lần nước mắt. Than ôi! Châu-chấu có chân, bồ quân có rễ, bóng ai đêm tối mập-mờ, trăng tròn có độ, hoa nở có thì, cái kiếp phù-sinh ngao-ngán. Gió mây biến-hóa ai khôn ai dại chắc gì, nhân-quả dở-dang, kiếp trước kiếp sau gánh lẫn. Sự thiên-hạ không lo tình ít, tình chỉ sợ nhiều, khách thế-gian có thật tình nhiều, tình nên cứ nhạt, buổi xuân sớm chơi hương chơi sắc, rễ si tình phải cắt đi ngay, đêm thu khuya hay cảm hay sầu, ma thơ thẩn đừng nên trêu nó. Ngọn đèn khuya khoắt, giọt lệ thu khóc mướn ai nghe, bóng liễu lơ thơ, con cuốc cứ kêu hè cho rạc, tuy rằng gặp người tri-kỷ, đố ai ngảnh mặt làm thinh, trong cuộc chung-tình khôn thể cầm lòng cho đậu, nhưng mà, tài-tử hỡi, văn hay, chữ tốt, còn vô-số chốn phong-lưu; giai-nhân kia! thềm quế cung trăng, xin hãy rửa lòng phiền-não, xem khắp truyện này một lượt, vì tài-tình thương bác Mộng-Hà, thắp hương ra viếng, hái hoa, xin sám-hối cùng người bạc-mệnh.
Từ rằng:
Gió thu chợt gọi hồn ngâm khách.
Bể tình đi hái văn thơm;
Non xanh đất đỏ nợ chưa êm,
Mộng tàn thương kiếp chị,
Hoa bạc tiếc đời em.
Áo xanh nhỡ tuổi thân Tư-mã,
Nghe văn Trẩm Á sầu thêm,
Cái ma phiền-não tại ai tìm.
Từ vui nghề múa bút,
Hà khóc phận đi đêm.