Việt thi/III-1
III
NHỮNG THƠ NÔM
Thơ quốc-âm làm theo lối Hán-văn từ xưa đến nay chắc cũng có nhiều, nhất là từ cuối đời Trần trở về sau đã có nhiều bài hay, nhưng vì chưa sưu-tập được hết, nên hãy tạm nhặt những bài thơ cổ-phong, thơ luật hay thơ tuyệt-cú của cổ-nhân mà người ta đã góp-nhặt được ở trong sách-vở, đem thu lại ở mục này, mỗi thứ một ít, để cho tiện sự khảo-cứu.
Xem những thơ làm theo lối Hán-văn bằng quốc-âm của người Việt-nam ta, phần nhiều là thơ thất-ngôn luật, còn thơ cổ-phong và thơ ngũ-ngôn luật rất ít. Có lẽ vì hai lối ấy khó làm cho hay được, nên ít người làm. Chỉ thấy trong đời Lê, thơ thất-ngôn cổ-phong hay dùng chen mấy câu sáu chữ, gọi là lục-ngôn thể. Đến đời Nguyễn thì không thấy ai dùng lối ấy nữa.
Dù sao, thơ quốc-âm ta có nhiều bài hay, đủ rõ là nếu các thi-nhân nước ta chịu khó điêu-luyện câu thơ, câu văn, thì sau này tiếng nước ta có thể thành một thứ tiếng văn-chương, rất có giá-trị.