de: caldaria, æ.
xanh, râu xanh: barba preta: nigra barba. taóc[đính chính 1] xanh: cabello ſem brancas: capilli adhuc nigri ſine canis.
xanh mặt: rosto amarelo tranſido: macilenta facies. mệt, gầy guọc, idem.
xaó thịt: picado de carne: protrimentum carnis conditum. xào, idem.
xao, cóc kêo xao xao: gritar de rans: voces ranarum. xao, vide xanh.
xao᷄, làm cho xao᷄: deslindar, deſembaraçar: extrico, as. đã xao᷄ viẹc: ià eſtà corrente o negocio: expeditum iam negotium. nói cho xo᷄ sỏi: fallar deſembaraçadamente: expeditè ac clarè loqui.
xao᷄ chên xao᷄ tay: ìa està morto, ià tem as maõs e os pes inteiriçados: mortuus iam eſt, riguerunt iam eius manus & pedes.
xấp, vide xếp.
xắt: cortar algũa couſa em meudos: reſcindere aut diuidere aliquid in minutiores partes, vt carnem herbas &c. xắt bí: cortar a combalenga em fatias: ſcindere in fruſta indicam cucurbitam.
xát: esfregar entre as maõs: fricare intra manus. xát muối lồ: esfregar ſal entre maõs pera o comer: fricare in manibus ſalem ad comedendum illum.
xau, đi xau, di giúp: ir ajudar aos outros: adjuuare alios.
xấu: couſa roim: malus, a, vm. xấu xa: feyo: turpis, e. xấu xác, idem. vide xác.
xấu hổ: ficar enuergonhado: verecundor, aris. làm xấu hổ cho ai: enuergonhar alguem: verecundia afficere aliquem.
xấu tiéng: deshonra, roim fama: vituperium, ij. nomen malum, fama praua.
xâu᷄, vide xou᷄.
xấo᷄, vide xóu᷄.
xe: carro, carreta, coche: currus, vs. ngựa kéu xe: cauallo leuar o carro: currum ab equo trahi. bánh xe: as rodas: currus rota. chốt xe: o eixo: currus axis.
xe nhà xe: cazinha que ſe fas ao morto na ſepultura: domuncula