mới. Nghìn cửa muôn nhà, cảnh xuân rực-rỡ, bùa đào đổi mới, đỏ chóe một mầu, duy nhà họ Thôi thì trước cửa cao nêu một ngọn phướn tang phất-phới gió bay, cửa nhà hưu-quạnh, cảnh-sắc não-nùng. âu cũng là một cái hiện-tượng quái gở trong buổi tân-xuân vậy.
Hồn hương đã xa, tấm thương khôn vợi. Đêm hôm ấy người nhà đều đi ngủ cả, Quân-Thiến còn ngồi một mình vò-võ ở trong màn. Đèn mờ một ngọn, soi trước linh-sàng, xót mất thương còn, cảm sầu vô hạn. Nhân giở bức thư để lại của Lê-nương ra, nuốt lệ mà đọc. Thư rằng:
« Chị có một việc ẩn-bí, không thể đem nói được với em. Song việc ấy đối với việc chung thân của em có quan-hệ nhiều. Nếu không đem nói với em thì thật là phụ em vô cùng mà tội chị không còn có thể trốn đâu cho được. Nay chị sắp chết, không thể không đem cái việc chứa-chất đã lâu không tiết ra được ở trong lòng, mà nghiêng bầu giốc hũ kể cho em nghe, để chuộc cái tội lỗi của chị trong lúc sống. Song vì việc khí nhơ-nhớp, không tiện mở miệng nói ra được, vì vậy muốn nói mà phải im đi mấy lần. Bệnh chị đã nặng, tự biết chẳng còn sống được bao lâu, mà việc ấy có phải giấu giếm được mãi đâu, đã không thể cùng em nói chuyện bằng miệng, vậy chị phải cùng em nói chuyện bằng bút, chị cầm bút lần này là một lần cuối cùng trong cái đời chị, đến nay chị thực rất hối, sao lúc bé lại đi học lấy năm ba chữ làm gì! Vừa viết được mấy dòng, tay chị đã đờ mắt chị đã hoa, đầu chị đã nặng trầm-trầm, lòng chị đã cá nhảy lao-nhao, lệ chị đã châu tuôn tầm-tã. Trời ơi!
« Trước khi chưa nói, chị muốn xin với em một điều. Số là lời nói của chị khó mà lọt được vào tai em, em sắp xem đến dưới này, sẽ phải biến sắc cau mày, mà mất hết cả tấm lòng yêu thương đến chị. Em sẽ khinh chị giận chị mà bảo rằng: chết là phải lắm! chết còn khí muộn! Chị không thể cấm được em cho không giận chị, em mà giận chị, lòng chị rất vui, em giận chị càng nhiều tức là yêu chị càng lắm. Chị chẳng ra gì đã không được chịu tấm lòng yêu của em lâu dài, cũng không dám mong em lại yêu chị nữa. Những cái tội nghiệt của chị,
