đều khuynh-hướng về cái thuyết hư-vô của Lão Trang, khinh miệt lễ-phép. Các học-giả thích rượu chè chơi bời, đi lại bàn luận về huyền-lý, gọi là thanh-đàm 清 談. Người đời bắt-chước theo bọn ấy, làm bại-hoại mất cái phong-tục tốt đời xưa. Đối với sự thiết-thực của Kinh-học thì cái học ấy thật là trái hẳn.
Bên Bắc-triều thì theo cái học huấn-hỗ của Mã Dung và Trịnh Huyền, và không có cái học thanh-đàm, cho nên Kinh-học thịnh hơn, nhưng về đường từ-chương thì kém bên Nam-triều.
Đại để Nho-giáo ở đời Tam-Quốc Lục-Triều thường hay pha lẫn với Lão-học, và rất thịnh về mặt từ-hoa phù-khinh, mà rất suy về đường nghĩa-lý thiết-thực. Đó là một phần bởi cái tình-trạng xã-hội của nước Tàu cứ phải loạn-ly mãi, lòng người chán-nản, muốn đem cái tinh-thần tiêu-dao ở chỗ siêu-việt mà tránh cái khổ-não ở đời; một phần thì bởi cái lỗi của Hán học làm cùn-nhụt mất cái khí-phách linh-động của Nho-giáo lúc ban đầu. Trong cái cuộc suy-đồi của Nho-giáo đó, Hán nho phải chịu một phần trách-nhiệm vậy.
