Trang:Phat giao dai quan.pdf/19

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 17 —

vua trao cho ấn thất-bảo, rồi đặt tên cho là Tất-đạt-đa (悉 達 多, Siddharta), nghĩa là vạn-sự như-ý.

Một hôm vua cùng các quan ra ngoài thành xem dân làm ruộng, thái-tử xin đi theo. Trông thấy nông-phu cầy ruộng khó-nhọc đã động lòng thương; lại thấy mỗi lần cầy đất lên, dưới đất lúc-nhúc những sâu cùng bọ, chim muông trên trời liệng xuống mổ ăn, lại càng thấy thương-tâm lắm, tự than trong bụng rằng: « Vậy ra muôn loài trên thế-gian chỉ những ăn thịt lẫn nhau như thế rư? Chỉ những nhọc-nhằn khổ-sở như thế rư? Vậy thời sống ở đời còn có chi là sung-sướng nữa? Ta nên làm thế nào cứu vớt cho quần-sinh. » Thế là thái-tử đã manh-tâm tu-hành từ đấy. Trong khi vua và các quan đi thăm đồng, thời thái-tử vào ngồi dưới gốc cây ngầm-nghĩ: bấy giờ mặt trời đã xế mà bóng cây không dịch, cứ nguyên tròn bóng mà che cho chỗ thái-tử ngồi; vua trở về trông thấy thế lấy làm lạ lắm.

Một hôm vua cha cho mời các công-tử giòng Thích-già đến để cùng với thái-tử thi bắn. Trong các công-tử chỉ có chàng Đề-bà-đạt-đa (提 婆 達 多, Dévadatta) và chàng Nan-đà (陀 難, Ananda) hai người có tiếng là bắn giỏi. Trong trường bắn có đặt sẵn những mảnh sắt tròn gọi là thiết-cổ, phải nhằm bắn cho trúng. Đề-bà-đạt-đa bắn trước, một mũi tên đâm suốt được ba mảnh thiết-cổ. Nan-đà cũng vậy. Đến lượt Thái-tử Tất-đạt-đa thời xét cái cung của mình yếu, đòi lấy cái cung thật mạnh, nhằm bắn một tên đâm suốt bảy mảnh thiết-cổ, mà lại còn dư-lực chạy xa ra ngoài mấy chục thước, khoét thủng đất thành một cái giếng, đời sau