Trang:Tap dien thuyet cua Phan Boi Chau.pdf/16

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 6 —

chị em ở với quốc-gia, biết bao nhiêu xiết kể. Ấy là cái nghĩa-vụ các chị em đối với quốc-gia lại nên như thế.

Còn như nghĩa-vụ cá-nhân thì các chị em đều biết cả: hoặc là việc canh-cưởi phải cho siêng; hoặc là việc ruộng vườn phải cho biết; hoặc là nghề may-vá và thêu vẻ phải cho tinh; hoặc là sự cơm-canh cổ-bàn phải cho khéo. Ay gọi rằng nữ-công. Mà cần thứ nhất là nữ-hạnh: lời-ăn tiếng nói phải cho dịu-dàng; nước bước đường đi phải cho nghiêm-chĩnh; đạo-đức phải lo làm sao cho trong sạch; thân-thể phải lo làm sao cho đứng-đắn tốt tươi, mà không dính gì màu son phấn. Ấy cũng là nữ-dung. Như thế thì làm mẹ chắc là mẹ hiền, làm dâu chắc là dâu tốt, làm vợ chắc là vợ danh-giá cho người chồng. Nghĩa-vụ cá-nhân như ngần ấy cũng đã không khuyết-điểm, mà suy ra đến gia-đình, xã-hội, quốc-gia cũng tự đó mà ra. Tôi xin chị em phải nên chăm chỉ những lời tôi nói trên ấy.

Bây-giờ tôi lại nói đến quyền-lợi của các chị em: phàm một người đã gánh nổi cái nghỉa-vụ của một người, tất là được hưởng cái quyền-lợi của một người; mà lại tất phải có cái quyền-lợi của một người, mới có thể hết được cái nghỉa-vụ của một người. Chị em ta đã hay biết được cái nghỉa-vụ mình cũng như con trai, và hay làm được cái nghỉa-vụ mình cũng như con trai, thì bao nhiêu cái quyền-lợi của con trai, chắc các chị em ta cũng có phần được hưởng-thọ. Nghĩa là như các việc kinh-tế được bình-đẳng với con trai; các việc giáo-dục được bình-đẳng với con trai; mai sau đạo-đức các chị em ta, trí-thức các chị em ta; tài-cán các chị em ta, đều là cao lên tột đến cực-điểm, thì cái quyền-lợi về chánh-trị, cũng được bình-đẳng với con trai. Xin các chị em gắng sức hết lòng, đỉnh-tháp nhân-quyền, cứ tầng tầng rán chân mà bước tới; toan khiến cho linh-hồn bà La-Lang (Roland) nước Pháp ở dưới đất tắc lưởi mà than rằng: « Giời ôi! Chúa ôi! con gái nước Việt-Nam đến như thế! ».