bán mất mấy miếng vườn, cố mất vài sào ruộng hay sao? Mỹ-ý của Nhà-nước chỉ thu có 5 hào thôi, nhưng những khoản tốn kém đi theo với 5 hào ấy, dân không làm sao tránh được.
Nhân vì sự xin giấy căn cước, ngẫu-nhiên bị tốn kém khó khăn như thế, cho nên ta thường thấy nhiều người chui xuống hầm than ở dưới tầu nằm, và đi trốn ở dưới các ghe mành để vào Saigon, mà lính Mật-thám thường bắt được luôn, ấy là một cái chứng cớ vậy
Xét cái tình-thế ấy, thì xin Chính-phủ tha cho sự lấy thẻ căn-cước là hơn. Xin tha không phải nghĩa là xin thủ-tiêu cái đạo nghị-định về thẻ căn-cước đâu, vì thẻ này cũng có ích lợi nhiều lắm, mà chỉ xin rằng: đặc cách cho những dân nghèo, muốn vào Nam-kỳ, miễn là có thẻ thân-thuế rồi, thì cứ việc xuống tầu đi, không cần phải có thẻ căn-cước, để cho họ dễ dàng được sự ra đi, khi họ vào đến hải-cảng Saigon rồi, thì sở « Hải-cảng cảnh-sát » (Police de la Rade,) hay là sở Mật-Thám trong ấy sẽ khám xét từng người, chiếu thẻ thuế thân mà bắt nộp 5 hào, phát cho một thứ thẻ gọi là «thẻ cư-lưu » (Carte de séjour) theo hình như thể lệ đối với khách ở Tầu sang thì phải có thẻ ấy; như thế tưởng cũng đỡ phiền cho Chính-phủ, mà dễ dàng tiện lợi cho dân lắm.
Những khi họ ở trong ấy, mà trong việc buôn bán có cần phải thẻ căn-cước, để giao-thiệp với nhà Bưu-chính cho tiện, thì bấy giờ do trưởng-phố ở phố họ ở, nhận thực cho mà xin cũng còn dễ hơn là xin trước khi ở ngoài này đi, vì cái thẻ căn cước, vốn không hạn rằng người tỉnh nào hay xứ nào, cứ phải xin ở tỉnh ấy xứ ấy mới được, thứ nhất làm dân thành phố lại càng dễ hơn.
Nói tóm lại, không dám đâu xin Chính-phủ bãi hẳn thẻ căn-cước đi, nhưng sự thi hành thẻ ấy nên đối với tùy người mà khoan dung hay bắt buộc mà thôi.
2° Xin Chính-phủ trợ cấp cho khoản tiền tầu.
