mà giấc mộng thế này? Đắm đuối bể khơi, cái điềm ấy thì còn tốt gì nữa: Con hồn lao-đao, tấm lòng thổn thức, không sao ngủ được nữa. Nghĩ được bài thơ, sáng ra đưa cho Lê-Ảnh. Cái lòng thơ tôi chưa hết, chắc cái giọt lệ Lê-Ảnh chưa khô.
Kiếp này đuểnh-đoảng, chót vướng cái nợ ngâm thơ;
Kiếp nữa khôn thiêng, xin chớ làm người biết chữ.
Giấc mộng thân đà đắm bể khơi,
Trải qua sóng gió vẫn còn người;
Người si mộng cũng thành si cả,
Nước mắt đầy hơn nước bể vơi!
Năm đã sắp hết, mẹ tôi gửi giấy sang giục về, rồi tôi theo lệ nhà trường sát-hạch học-trò, bận mất mấy ngày. Hôm nay công-việc đã xong cả, định đến sáng mai thì về. Mà Thạch-Si thì chắc đến áp tết mới về, tôi không thể đợi được, mà Lê-Ảnh cũng không dám lưu-luyến.
Đồng-hồ báo sáng, tôi lên thuyền về ngay. Con thuyền ngọn sóng lênh-đênh hết ngày, đến chiều thì đã tới nhà, thì thấy chị gái tôi cũng về rồi. Trong nhà chỉ có mẹ tôi và chị dâu tôi, đang sắm sửa dọn dẹp những các công-việc ăn tết bận-bịu quá. Vậy tôi cũng phải thu xếp giấy bút cất đi, để mà trông nom đỡ-đần việc nhà, nên quyển nhật-ký của tôi cũng không có việc gì quan-thiết đáng chép cả. Hôm tôi về là 13 tháng chạp thì không thấy nói rằng Lê-Ảnh ốm, hôm nay đã sắp đến tết ông Táo, đột-nhiên tiếp được cái giấy thì là tin Lê-Ảnh ốm nặng. Tôi giật mình mở tờ rằng:
« Tôi lại ốm rồi, ốm đã vài hôm nay rồi, nhân vì mới phải cảm, chứ cũng không lấy gì làm nặng Anh tiếp tin này vì tôi mà thương thì được, chứ vì tôi mà sầu thì không được. Đã cái tình nó làm khổ, lại cái bệnh nó làm khổ, nên hễ hơi cảm một chút, đã lấy làm lo ngại. Nghĩ bụng dễ thường không chết không xong, chết thì cũng không làm gì. Nghĩa là mắc vào lưới tình mà không biết tìm đường thoát ra, ngã xuống bể ái mà không biết miết sức mà bơi lên, thì khác gì chui vào áo quan mà cầu sống sao được? Tôi lúc thường vẫn biết thân rằng tất chết, hơi ốm một chút tưởng hình như suối vàng cũng không xa. Nếu chết thật thì khổ lắm nhỉ? Huống-chi cũng lại còn có
