I.— Địa-vị với lịch-sử của phụ-nữ
Chúng ta muốn nghiên-cứu vấn-đề về loài người tất có một câu hỏi rằng: « Đàn-bà con-gái có phải cũng loài người hay không? » Chắc không ai trả lời rằng: « Không phải » được. Chúng ta muốn nghiên-cứu vấn-đề về quốc-dân, tất cũng có một câu hỏi rằng: « Đàn-bà con-gái có phải cũng quốc-dân hay không? » Chắc không ai trả lời rằng « Không phải » được.
Gốc vì phụ-nữ là một hạng người ở trong loài người, cũng là một suất dân ở trong dân nước. Bây giờ chúng ta muốn nghiên-cứu vấn-đề về loài người và vấn-đề về quốc-dân mà lại bỏ vấn-đề phụ-nữ, thiệt là khuyết-điểm cho nhà luân-lý, và đến khi cải-lương xã-hội, thiệt là một chốn tệ-hại rất to. Vậy nên phải lượt-lượt nghiên-cứu như sau nầy. Nay trước bàn địa-vị với lịch-sử của đàn-bà con-gái.
Theo học-thuyết ở Đông-phương, từ đời nhà Chu nhà Tần trở xuống thì có mấy câu cựu-học lưu-truyền. Như nói rằng: « Nam tôn nữ ty » nghĩa là: « Con trai cao, con gái thấp », « Nam quí, nữ tiện », nghĩa là: « Con trai sang con gái hèn ». Tuy thánh như ông Khổng-Tử, mà cũng có khi so-đọ nữ-tử, kể bằng ngang với đứa tiểu-nhơn, tuy hiền như thầy Mạnh-Kha mà cũng có khi bàn-bạc trượng-phu, thời khinh-bỉ những phường thiếp-phụ. Thậm chí thói-quê tục-tệ truyền lỗi trao lầm, nhận tập-quán mà xem làm đạo thường, dựa nhân-tình mà trái cả thiên-lý, nên nỗi đàn-bà con-gái ngày nay, xử vào một địa-vị rất ti-tiện; mà những món con-trai mắt thịt, những phường học-giả tai rồng, cũng nghiễm-nhiên bảo mình là tôn và quí, mà xem loài phụ-nữ
