Bước tới nội dung

Trang:Viet Nam Su Luoc, Quyen 2, 1928.pdf/69

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 62 —

« Đồn này không phá được thì lấy quân pháp mà trị! » Ông Nguyễn-Phan đem quân sấn vào rồi cổi áo chiến bào ra, xuống ngựa đi bộ, và bảo những người thủ-hạ rằng: « Quân sĩ có tên ở trong sổ sách, việc gì đã có quân pháp. Chúng bay là người riêng của ta mà hôm nay là buổi ta phải bỏ mình để giúp nước, và lại chính là ngày chúng bay đền ơn cho ta. Vậy ai có cha già con dại thì cho lui ra, còn thì nên cùng với ta mà liều một trận sống chết để báo đền ơn nước, cho khỏi phụ cái tiếng râu mày! » Thủ-hạ không ai chịu lui, đều xin cùng xông vào, phá được đồn Hương-canh. Danh-Phương rút quân về giữ đồn Ngọc-bội, quân Trịnh-Doanh tiến lên đuổi đánh. Nguyễn-Phan sai thủ-hạ cầm đồ đoản binh cho tự tiện đi trước mà vào, đại quân theo sau. Giặc giữ không nổi bỏ chạy tan cả, Nguyễn-danh-Phương chạy vào núi Độc-tôn, quan quân đuổi đến làng Tĩnh luyện ở huyện Lập-thạch thì bắt được. Trịnh-Doanh đem quân về Kinh-đô, đi đến làng Xuân hi, huyện Kim-anh, gặp người của Phạm-đình-Trọng giải Nguyễn-hữu-Cầu đến. Trịnh-Doanh bèn mở tiệc khao quân bắt tên Phương dâng rượu, tên Cầu thổi kèn, ba quân hôm ấy thật là vui vẻ.

Về đến Kinh-sư, tên Cầu và tên Phương đều phải chém cả.

5 ∘ Hoàng-công-Chất — Hoàng-công-Chất cùng với bọn Nguyễn-Tuyển, Nguyễn-Cừ nổi lên một lúc. Trước phá ở đất Sơn nam về hạt Khoái-châu và Xuân-trường. Đến năm ất-sửu (1745) nó lại bắt được và giết quan trấn thủ Sơn nam là Hoàng-công Kỳ 黄 公 琦, sau vì quan quân đuổi đánh, nó chạy vào Thanh hóa rồi ra Hưng hóa cùng với tên Thành 成 làm loạn ở vùng ấy. Năm tân tỵ (1761) tên Thành bị quan quân bắt được, tên Chất chạy lên giữ động Mãnh-thiên 猛 天 峒 (phía bắc Hưng-hóa) rồi chiếm giữ cả mấy châu gần đấy, đồ đảng của nó đông có hàng vạn người. Từ đó tên Chất cứ cướp phá ở đất Hưng-hóa và đất Thanh-hóa. Mãi đến năm Kỷ-sửu (1769) Trịnh-Sâm mới