việc ấy làm lo phiền. Năm Thiệu-trị nguyên-niên (1841), ở trong Triều, ông Tạ quang Cự tâu xin bỏ đất Chân-lạp, rút quân về giữ An-giang. Vua nghe lời ấy, xuống chiếu truyền cho tướng-quân là Trương minh Giảng rút quân về. Trương minh Giảng về đến An-giang thì mất. Bởi vì việc kinh-lý đất Chân-lạp là ở tay ông cả, nay vì có biến loạn, quan quân phải bỏ thành Trấn-tây mà về, ông nghĩ xấu-hổ và buồn-bực đến nỗi thành bệnh mà chết.
3. VIỆC TIÊM-LA. Khi quân của Nguyễn tiến Lâm và Nguyễn công Trứ dẹp xong giặc Lâm Sâm ở Nam-kỳ, thì quân Tiêm-la lại đem binh-thuyền sang cùng với quân giặc để đánh phá. Vua bèn sai Lê văn Đức làm tổng-thống đem binh-tướng đi tiễu-trừ. Sai Nguyễn tri Phương và Nguyễn tiến Lâm giữ mặt Tiền-giang, Nguyễn công Trứ và Nguyễn công Nhân giữ mặt Vĩnh-tế, Phạm văn Điển và Nguyễn văn Nhân giữ mặt Hậu-giang. Ba mặt cùng tiến binh lên đánh, quân Tiêm và quân giặc thua to, phải rút về giữ Trấn-tây. Quan quân đuổi được quân Tiêm-la ra ngoài bờ-cõi rồi, đặt quân giữ các nơi hiểm-yếu để đợi ngày tiến tiễu.
Nguyên là Nặc ông Đôn[1] đem quân Tiêm-la về cứu viện để đánh lấy lại nước. Nhưng đến khi Việt-nam rút về rồi, quân Tiêm-la tàn-bạo, người Chân-lạp lại không phục, có người sang cầu cứu ở Nam-kỳ, vua bèn sai Võ văn Giải sang kinh-lý việc Chân-lạp.
Tháng sáu năm ất-tị (1845), là năm Thiệu-trị thứ năm, Võ văn Giải vào đến Gia-định, cùng với Nguyễn tri Phương, Doãn Uẩn, Tôn thất Nghị, tiến binh sang đánh Chân-lạp, phá được đồn Dây-sắt, lấy lại thành Nam-vang, người Chân-lạp về hàng kể hơn 23.000 người.
Đoạn rồi, Nguyễn tri Phương và Doãn Uẩn đem binh đuổi đánh quân Tiêm-la và quân Chân-lạp, vây Nặc ông Đôn và tướng Tiêm-la là Chất-Tri ở Ô-đông (Oudon).
- ▲ Nặc ông Đôn là em Nặc ông Chân, chú nàng Ang-mey là Ngọc Vân quận-chúa.
