Bước tới nội dung

Trang:Vuong Duong Minh.pdf/374

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

minh, thời điệu chữ do đó mà tốt »: Câu nói của Trình Minh Đạo làm cho tiên sinh tỉnh ngộ biết rằng muốn cách vật không phải chạy theo vật, mà phải cứ nơi con tâm. Rồi ba năm đi đày ở Long Trường tiên sinh chung lộn, kham khổ với giống mọi rợ, nghĩ tìm đạo xử khổn của thánh nhân, càng thấy rõ thánh nhân trong cảnh ngộ như thế, không ra ngoài tâm. Bấy giờ mới tham hiểu « vật trong thiên hạ nhiều quá, vốn không có thể nào cách cho được hết, cái công phu cách vật chỉ phải đem dùng tại nơi thân tâm mà thôi. »

方 知 天 下 之 物 本 無 可 格 者 其 格 物 之 功 只 存 心 身 上 做.

(Truyền Tập Lục, hạ).

Tiên sinh xét ra Tống nho cắt nghĩa chữ « cách » là « chí » 至 (đi đến) thời sai lầm. Câu « Thuấn cách vu Văn Tổ » có cái nghĩa thành kỉnh, trong u-minh cũng không có một mảy nào không được phải lý, mới gọi là « cách ». Đến như trong câu « Hữu Miêu cách » chữ « cách »

375