根 於 心 而 一 本 者 也 故 曰 約 博 文 之 非 約 之 以 禮 則 其 文 爲 虛 文 而 後 世 功 利 辞 章 之 學 矣 約 體 而 非 博 學 於 文 則 其 禮 爲 虛 禮 而 佛 老 空 寂 之 學 矣,
(Bác Ước Thuyết)
Sự trong thiên hạ, tuy là thiên biến vạn hóa (văn tán ư sự nhi vạn thù) mà đều không ngoài một cái lý ở trong tâm vậy. Lễ là cái lý ấy. Vậy thời bác văn cũng phải gốc ở chỗ tinh nhất mà thôi. Thuyết « bác văn ước lễ » trong Luận Ngữ rốt lại cũng chẳng khác nào thuyết « tận tâm tri tính » trong Mạnh Tử, cũng chẳng khác nào thuyết « duy tinh duy nhất » trong kinh Thơ Bởi « nhân tâm duy nguy, đạo tâm duy vi » cho nên kinh Thơ dạy « duy tinh duy nhất, doãn chấp khuyết trung. » Thời « cách vật trí tri », « bác văn ước lễ » đều cũng là nói về việc minh cái minh đức, để « thân dân », cho đến « chỉ ư chí thiện »
400
