50%

Tam quốc diễn nghĩa (Phan Kế Bính dịch, Bùi Kỷ hiệu đính)

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Bước tới điều hướng Bước tới tìm kiếm
Xem các bản dịch tiếng Việt khác của tác phẩm này tại Tam quốc diễn nghĩa.
Tam quốc diễn nghĩa  (1959) 
của La Quán Trung, do Phan Kế Bính dịch, Bùi Kỷ hiệu đính

Bản dịch của Phan Kế Bính được xuất bản lần đầu năm 1909. Vào lần tái bản năm 1959-1960, Bùi Kỷ tham gia hiệu đính tác phẩm.











NHÀ XUẤT BẢN PHỔ THÔNG — BỘ VĂN HÓA


Có bài từ rằng:


Trường giang cuồn cuộn chảy về đông
Sóng dập dồn đãi hết anh hùng
Được, thua, phải, trái, thoắt thành không
Non xanh nguyên vẻ cũ
Mấy độ bóng tàn hồng

Bạn đầu bạc ngư tiều trên bãi
Mảnh trăng thanh gió mát vui chơi
Gặp nhau, hồ rượu đầy vơi
Xưa nay bao nhiêu việc
Phó mặc cuộc nói cười.

BÙI KỶ
dịch




MỤC LỤC


TẬP
1

Lời giới thiệu

Lời nói đầu

HỒI THỨ NHẤT:

   Yến vườn đào anh hùng kết nghĩa;
   Chém khăn vàng hào kiệt lập công.

HỒI THỨ HAI:

   Trương dực Đức giận đánh Đốc Bưu;
   Hà quốc cữu mưu giết Hoạn Thụ.

HỒI THỨ BA:

   Tiệc Ôn minh Đổng Trác mắng Đinh Nguyên;
   Dùng vàng bạc Lý Túc dụ Lã Bố.

HỒI THỨ TƯ:

   Bỏ Hán-đế, Trần Lưu lên ngôi;
   Lừa Đổng-tặc, Mạnh Đức dâng kiếm.

HỒI THỨ NĂM:

   Phát kiểu chiếu các trấn ứng Tào-công;
   Phá quan binh, ba ông đánh Lã Bố.



TẬP
2

HỒI THỨ SÁU:

   Đốt Kim Quyết, Đổng Trác làm càn;
   Giấu ngọc tỷ, Tôn Kiên trái ước.

HỒI THỨ BẢY:

   Viên Thiệu qua cầu đánh Công-tôn;
   Tôn Kiên sang sông đả Lưu Biểu.

HỒI THỨ TÁM:

   Kế liên hoàn Vương tư-đồ khéo dụng;
   Đình Phượng-nghi Đổng thừa-tướng đâm khùng.

HỒI THỨ CHÍN:

   Trừ hung bạo, Lã Bố giúp tư-đồ;
   Chiếm Tràng-an, Lý Thôi nghe Giả Hủ.

HỒI THỨ MƯỜI:

   Giúp nhà vua, Mã Đằng khởi nghĩa;
   Báo thù bố, Tào Tháo cất quân.

HỒI THỨ MƯỜI MỘT:

   Lưu Hoàng-thúc cứu Khổng Dung ở Bắc-hải;
   Lã Ôn-hầu phá Tào Tháo thành ở Bộc-dương.

HỒI THỨ MƯỜI HAI:

   Đào Cung-tổ ba lần nhượng Từ-châu;
   Tào Mạnh-đức một phen đánh Lã Bố.



TẬP
3

HỒI THỨ MƯỜI BA:

   Lý Thôi, Quách Dĩ một trận giao binh;
   Dương Phụng, Đổng Thừa hai lần cứu giá.

HỒI THỨ MƯỜI BỐN:

   Tào Mạnh-đức dời giá đến Hứa-đô;
   Lã Phụng-tiên đang đêm cướp Từ-quận.

HỒI THỨ MƯỜI LĂM:

   Thái Sử-từ ham đả Tiểu Bá-vương;
   Tôn Bá-phù tợn giọt Nghiêm Bạch-hổ.

HỒI THỨ MƯỜI SÁU:

   Cửa Viên-môn, Phụng-tiên bắn kích;
   Sông Vị-thủy, Mạnh-đức thua quân.

HỒI THỨ MƯỜI BẢY:

   Viên Công-lộ khởi bảy cánh quân;
   Tào Mạnh-đức gặp ba ông tướng.

HỒI THỨ MƯỜI TÁM:

   Giả Văn-hòa bày núi đánh được giặc;
   Hạ Hầu-đôn rút tên nuốt con ngươi.

HỒI THỨ MƯỜI CHÍN:

   Thành Hạ-bái, Tào Tháo dùng binh;
   Lầu Bạch-môn, Lã Bố tuyệt mệnh.


TẬP
4

HỒI THỨ HAI MƯƠI:

   Tào A-man ra săn ruộng Hứa-điền
   Đổng quốc-cữu vâng chiếu trong Nội-các

HỒI THỨ HAI MƯƠI MỐT:

   Tào Tháo uống rượu luận anh hùng
   Quan-công lừa mưu giết Xa Trụ

HỒI THỨ HAI MƯƠI HAI:

   Viên, Tào đều khởi ba quân mã bộ
   Quan, Trương cùng bắt hai tướng Vương, Lưu

HỒI THỨ HAI MƯƠI BA:

   Nễ Chính-bình khỏa thân mắng giặc
   Cát thái-y đầu độc bị hình

HỒI THỨ HAI MƯƠI TƯ:

   Quốc tặc làm hung giết quý phi
   Hoàng-thúc thua chạy sang Viên Thiệu

HỒI THỨ HAI MƯƠI NHĂM:

   Đóng Thổ-sơn, Quan-công ước ba việc
   Cứu Bạch-mã, Tào Tháo thoát vòng vây

HỒI THỨ HAI MƯƠI SÁU:

   Viên Bản-sơ hao binh tổn tướng
   Quan Vân-trường treo ấn gói vàng

HỒI THỨ HAI MƯƠI BẢY:

   Mỹ nhiệm công cưỡi một ngựa bay nghìn dặm.
   Hán Thọ hầu chém sáu tướng phá năm quan.

HỒI THỨ HAI MƯƠI TÁM:

   Chém Sái Dương, anh em giải nghi
   Hội Cổ-thành, vua tôi họp nghĩa


TẬP
5

   Tiểu bá vương giận chém Vu Cát
   Ngô Tôn Quyền ngồi lĩnh Giang Đông

   Đánh Quan-độ, Bản-sơ bại trận
   Cướp Ô-sào, Mạnh-đức đốt lương

   Tào Tháo ở Sương-đình, phá vỡ Bản-sơ
   Huyền-đức sang Kinh-châu, nương nhờ Lưu Biểu

   Cướp Ký-châu, Viên Thượng tranh hùng
   Khơi sông Chương, Hứa Du dùng kế

   Tào Phi nhân loạn lấy Nhân thị
   Quách Gia dặn kế định Liêu-đông

   Sái phu nhân nấp nghe chuyện kín
   Lưu Hoàng-thúc nhảy ngựa Đàn-khê

   Huyền-đức qua Nam-chương, gặp người ẩn dật
   Đan Phúc đến Tân-dã, tiếp chúa anh minh


TẬP
6

   Huyền-đức dùng mẹo đánh úp Phàn-thành
   Nguyên-trực tế ngựa tiến cử Gia-cát

   Tư-mã Huy hai lần tiến danh sĩ
   Lưu Huyền-đức ba lượt đến lều tranh

   Long trung quyết kế thiên hạ chia ba
   Tôn thị báo thù, Trường-giang đại chiến

   Thành Kinh-châu, công tử ba lần cầu kế
   Gò Bác-vọng, quân sư bắt đầu dùng binh

   Sái phu nhân thương nghị dâng Ký-châu
   Gia-cát Lượng hỏa công đốt Tân-dã

   Lưu Huyền-đức dắt dân sang đò
   Triệu Tử-long một ngựa cứu chúa

   Trương Dực-đức đại náo cầu Trường-bản
   Lưu Dự-châu thua chạy cửa Hán-tân


TẬP
7

   Gia-cát Lượng khua lưỡi bẻ bọn nho
   Lỗ Tử-kính dùng sức bác lời chúng

   Khổng Minh dùng kế khích Chu Du
   Tôn Quyền quyết mưu đánh Tào Tháo

   Cửa Tam-giang, Tào Tháo hao binh
   Hội Quần anh, Tưởng Cán mắc mẹo

   Dùng chước lạ, Khổng Minh mượn tên
   Dâng kế mật, Hoàng Cái chịu nhục

   Hám Trạch mật dâng thư hàng giả
   Bàng Thống khéo dụng kế liên hoàn

   Mở tiệc yến, Tào Tháo ngâm thơ
   Khóa chiến thuyền, bắc quân dùng võ

   Đàn Thất tinh, Gia-cát cầu phong
   Cửa Tam giang, Chu Du phóng hỏa

   Gia-cát Lượng khéo tính đường Hoa-dung
   Quan Vân-trường vì nghĩa tha Tào Tháo

  • Hồi 51: Tào Nhân đại chiến quân Đông Ngô; Khổng Minh chọc tức Chu Công Cẩn.
  • Hồi 52: Gia Cát Lượng khéo chối từ Lỗ Túc; Triệu Tử Long lừa mẹo lấy Quế Dương.
  • Hồi 53: Quan Vân Trường tha Hoàng Trung không giết; Tôn Trọng Mưu đánh Trương Liêu bị thua.
  • Hồi 54: Ngô Quốc Thái đến chùa xem rể hiền; Lưu Hoàng Thúc động phòng cưới vợ mới.
  • Hồi 55: Huyền Đức khéo léo, nói khích Tôn phu nhân; Khổng Minh hai phen trêu tức Chu Công Cẩn.
  • Hồi 56: Tào Tháo mở tiệc mừng đài Đổng Tước; Khổng Minh Ba lần trêu tức Chu Du.
  • Hồi 57: Cửa Sài Tang, Ngọa Long đến viếng tang; Huyện Lỗi Dương, Phượng Sồ quản công việc.
  • Hồi 58: Mã Mạnh Khởi cất quân báo thù; Tào A Man cắt râu, vứt áo.
  • Hồi 59: Hứa Chử cởi trần đánh Mã Siêu; Tào Tháo xóa thư lừa Hàn Toại.
  • Hồi 60: Trương Vĩnh Niên hỏi vặn Dương Tu; Bàng Sĩ Nguyên bàn lấy Tây Thục.
  • Hồi 61: Triệu Vân chặn sông giằng lại A Đẩu; Tôn Quyền đưa thư đánh lui Tào Man.
  • Hồi 62: Giữ Bồi Quan, Dương, Cao nộp mạng; Đánh Lạc Thành, Hoàng, Ngụy tranh công
  • Hồi 63: Gia Cát Lượng đau lòng khóc Bàng Thống; Trương Dực Đức vì nghĩa tha Nghiêm Nhan
  • Hồi 64: Khổng Minh dùng mẹo bắt Trương Nhiệm; Dương Phụ mượn quân phá Mã Siêu
  • Hồi 65: Mã Siêu đại chiến cửa Hà Manh; Huyền Đức chiếm được đất Tây Thục
  • Hồi 66: Quan Vân Trường một đao tới hội; Phục Hoàng hậu vì nước bỏ mình
  • Hồi 67: Bình Hán Trung, Tào Tháo thành công; Bến Tiêu Diêu, Trương Liêu khét tiếng
  • Hồi 68: Cam Ninh trăm kỵ cướp Ngụy doanh; Tả Từ quăng chén đùa Tào Tháo
  • Hồi 69: Bói Chu Dịch, Quản Lộ biết cơ; Đánh Tào Man, năm người tử tiết
  • Hồi 70: Trương Phi khỏe, dùng mưu lấy Ngõa Khẩu Ải; Hoàng Trung già, bày kế đoạt Thiên Đăng Sơn
  • Hồi 71: Chiếm Đối Sơn, Hoàng Trung sức nhàn thắng sức mỏi; Giữ Hán Thủy, Triệu Vân quân ít phá quân nhiều
  • Hồi 72: Gia Cát Lượng dùng mẹo lấy Hán Trung; Tào A Man thu quân về Tà Cốc
  • Hồi 73: Huyền Đức lên ngôi Hán Trung Vương; Vân Trường đánh chiếm Tương Dương quận
  • Hồi 74: Bàng Đức mang áo quan, quyết một trận tử chiến; Quan Công khơi dòng nước, tràn ngập bảy đạo quân
  • Hồi 75: Quan Vân Trường cạo xương chữa thuốc; Lã Tử Minh áo trắng sang đò
  • Hồi 76: Từ Công Minh đánh đến sông Miện Thủy; Quan Vân Trường thua chạy về Mạch Thành
  • Hồi 77: Núi Ngọc Toàn, Quan Công hiển thánh; Thành Lạc Dương, Tào Tháo cảm thần
  • Hồi 78: Chữa bệnh nhức đầu, hại thân thầy thuốc; Trối trăn truyền lại, hết số gian hùng
  • Hồi 79: Anh chẹt em, Tào Thực ngâm thơ; Cháu hại chú, Lưu Phong chịu tội
  • Hồi 80: Tào phi bỏ Hiến Đế, cướp vận Viêm Lưu; Hán Vương lên ngôi rồng, nối dòng đại thống
  • Hồi 81: Vội báo thù, Trương Phi bị hại; Mong rửa hận, tiên chủ cất quân
  • Hồi 82: Tôn Quyền hàng Ngụy, chịu cửu tích; Tiên chủ đánh Ngô, thưởng sáu quân
  • Hồi 83: Đánh Hào Đình, tiên chủ bắt được thù nhân; Giữ Giang Khẩu, thư sinh cất làm đại tướng
  • Hồi 84: Lục Tốn đốt sạch trại liên doanh; Khổng Minh khéo bày đồ bát trận
  • Hồi 85: Lưu tiên chủ viết chiếu gửi con côi; Gia Cát Lượng ngồi yên bình năm đạo
  • Hồi 86: Tần Bật biện bác, hỏi vặn Trương Ôn; Từ Thịnh hóa công, phá quân Ngụy chủ
  • Hồi 87: Đánh nam khấu, thừa tướng cất quân; Chống thiên binh, Man vương bị bắt
  • Hồi 88: Qua Lư Thủy, Phiên vương hai lượt vào tròng; Biết trá hàng, Mạnh Hoạch ba phen bị bắt
  • Hồi 89: Võ hương hầu bốn phen dùng mẹo; Nam Man vương năm lượt vào tròng
  • Hồi 90: Đuổi thú mạnh, sáu chuyến phá quân Man; Đốt giáp mây, bảy lần bắt Mạnh Hoạch
  • Hồi 91: Tế sông Lư, thừa tướng rút quân; Đánh giặc Ngụy, Võ Hầu dâng biểu
  • Hồi 92: Triệu Tử Long ra sức giết năm tướng; Gia Cát Lượng dùng mẹo đoạt ba thành
  • Hồi 93: Khương Bá Ước về hàng Khổng Minh; Võ hương Hầu mắng chết Vương Lãng
  • Hồi 94: Gia Cát Lượng nhân tuyết phá quân Khương; Tư Mã Ý nhanh tay bắt Mạnh Đạt
  • Hồi 95: Mã Tốc trái lệnh mất Nhai Đình; Võ Hầu gẩy đàn đuổi Trọng Đạt
  • Hồi 96: Khổng Minh gạt lệ chém Mã Tốc; Chu Phường cắt tóc lừa Tào Hưu
  • Hồi 97: Đánh nước Ngụy, Võ Hầu hai lần dâng biểu; Phá quân Tào, Khương Duy dùng mẹo hiến thư.
  • Hồi 98: Đuổi quân Hán, Vương Song mắc mưu; Úp Trần Thương, Võ Hầu thắng trận.
  • Hồi 99: Gia Cát Lượng cả phá quân Ngụy; Tư Mã Ý vào cướp Tây Xuyên
  • Hồi 100: Quân Hán cướp trại, phá Tào Chân; Võ Hầu đấu trận, nhục Trọng Đạt.
  • Hồi 101: Ra Lũng Thượng, Gia Cát giả làm thần; Vào Kiếm Các, Trương Cáp bị mắc mẹo
  • Hồi 102: Tư Mã Ý chiếm giữ Bắc Nguyên, Vị Kiều; Gia Cát Lượng chế ra trâu gỗ, ngựa máy
  • Hồi 103: Hang Thượng Phương, Tư Mã mắc nạn; Gò Ngũ thượng, Gia Cát dâng sao
  • Hồi 104: Rơi sao lớn, thừa tướng qua đời; Trông tượng gỗ, đô đốc mất vía
  • Hồi 105: Võ Hầu dự sẵn mẹo cẩm nang; Ngụy chủ dỡ lấy mâm thừa lộ
  • Hồi 106: Công Tôn Uyên thua trận, chết ở Tương Bình; Tư Mã Ý giả ốm, lừa được Tào Sảng
  • Hồi 107: Ngụy chủ trao quyền họ Tư Mã; Khương Duy bại trận núi Ngưu Đầu
  • Hồi 108: Trong mưa tuyết, Đinh Phụng đánh đoản binh; Trên tiệc rượu, Tôn Tuấn dùng mật kế
  • Hồi 109: Vây Tư Mã, mưu lạ Khương Duy; Bỏ Tào Phương, quả báo nhà Ngụy
  • Hồi 110: Văn Ương một ngựa thoái quân hùng; Bá Ước men sông phá giặc lớn
  • Hồi 111: Đặng Sĩ Tái dùng mẹo phá Khương Bá Ước; Gia Cát Đản khởi nghĩa đánh Tư Mã Chiêu
  • Hồi 112: Cứu Thọ Xuân, Vu Thuyên tử tiết; Lấy Trường Thành, Bá Ước dùng binh
  • Hồi 113: Đinh Phụng Lập mẹo đánh Tôn Lâm; Khương Duy đấu trận phá Đặng Ngải
  • Hồi 114: Tào Mao ruổi xe chết cửa nam; Khương Duy bỏ lương phá quân Ngụy
  • Hồi 115: Xuống chiếu thu quân, Hậu chủ tin gièm; Mượn nghề làm ruộng, Khương Duy lánh vạ
  • Hồi 116: Đường Hán Trung, Chung Hội chia quân; Núi Định Quân, Võ Hầu hiển thánh
  • Hồi 117: Đặng Sĩ Tái lẻn qua núi Âm Bình; Gia Cát Chiêm chết tại thành Miên Trúc
  • Hồi 118: Khóc miếu tổ, Lưu Thầm tự tử; Vào Tây Xuyên, Chung, Đặng tranh công
  • Hồi 119: Giả đầu hàng, kế hay thành chuyện hão; Nhường ngôi báu, người sau học lối xưa
  • Hồi 120: Tiến Đỗ Dự, lão tướng dâng mẹo hay; Bắt Tôn Hạo, tam phân lại hợp nhất


 Tác phẩm này là một bản dịch và có thông tin cấp phép khác so với bản quyền của nội dung gốc.
Bản gốc:

Tác phẩm này, được phát hành trước ngày 1 tháng 1 năm 1928, đã thuộc phạm vi công cộng trên toàn thế giới vì tác giả đã mất hơn 100 năm trước.

 
Bản dịch:

Tác phẩm này thuộc phạm vi công cộng vì thời hạn bảo hộ bản quyền của nó đã hết ở Việt Nam. Nếu là tác phẩm khuyết danh, nó đã được công bố lần đầu tiên trước năm 1960. Đối với các loại tác phẩm khác, tác giả (hoặc đồng tác giả cuối cùng) của nó đã mất trước năm 1973. (Theo Điều 27, Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009 bắt đầu có hiệu lực từ năm 2010 và điều khoản kéo dài bản quyền đối với tác phẩm khuyết danh từ 50 thành 75 năm nhưng không hồi tố)


Ngoài ra, một tác phẩm của Việt Nam thuộc phạm vi công cộng tại Việt Nam theo quy định này cũng thuộc phạm vi công cộng tại Hoa Kỳ chỉ nếu nó thuộc phạm vi công cộng tại Việt Nam vào ngày 23 tháng 12 năm 1998, tức là: tác phẩm khuyết danh đã được công bố lần đầu tiên trước năm 1948; đối với các loại tác phẩm khác, tác giả (hoặc đồng tác giả cuối cùng) của nó đã mất trước năm 1948 tác phẩm chưa bao giờ được xuất bản tại Hoa Kỳ trước ngày 23 tháng 12 năm 1998. (Theo Tuyên cáo 7161 của Tổng thống Bill Clinton áp dụng Đạo luật Thỏa thuận Vòng đàm phán Uruguay (URAA) đối với các tác phẩm được xuất bản lần đầu tiên tại Việt Nam)